10/6/12

Η σφαγή του Διστόμου

Η 10η Ιουνίου αποτελεί ημέρα μνήμης για μια από τις πιο μαύρες σελίδες της νεώτερης ελληνικής ιστορίας, Σαν σήμερα το 1944 έγινε μια απο τις μεγαλύτερες σφαγές αμάχων από τα Ναζιστικά στρατεύματα κατοχής, η σφαγή του Διστόμου.



Το πρωϊ της 10ης Ιουνίου 1944 ο Fritz Laufenbach, λοχαγός των SS του 2ου λόχου του 1ου τάγματος του 7ου τεθωρακισμένου συντάγματος της αστυνομίας SS, έλαβε διαταγή να μετακινήσει τον λόχο του από την Λειβαδιά προς τα χωριά  Δίστομο, Στείρι και Κυριάκι σκοπό τον εντοπισμό ανταρτών στην δυτική πλευρά του Ελικώνα. Σαν δόλωμα Γερμανοί χρησιμοποίησαν 2 επιταγμένα ελληνικά φορτηγά γεμάτα με άνδρες των SS μεταμφιεσμένους σε χωρικούς, που προπορεύονταν της κύριας φάλαγγας. Ταυτόχρονα ο 10ος και 11ος λόχος του 3ου τάγματος από την Άμφισσα κατευθυνόταν προς το Δίστομο για να συναντήσουν τον 2ο λόχο. Οι 3 λόχοι συναντήθηκαν χωρίς να έχουν εντοπίσει αντάρτες εκτός από 18 παιδιά που κρύβονταν σε γύρω στάνες. Έξι από τα παιδιά που προσπάθησαν να δραπετεύσουν εκτελέστηκαν. Οι Γερμανοί μπήκαν στο Δίστομο και απειλώντας τους κατοίκους απέσπασαν την πληροφορία  ότι κάποια  αντάρτες κρύβοταν στο Στειρι. Ο 2ος λόχος κατευθύνθηκε προς τα εκεί και στην θέση Λιθαράκι ,περιοχή του Στειρίου έπεσε σε ενέδρα των ανταρτών του 11ου λόχου του 3ου τάγματος του 34ου συντάγματος του ΕΛΑΣ. Η μάχη του Στειρίου ήταν σκληρή και κράτησε περίπου μέχρι τις δύο το μεσημέρι αναγκάζοντας τους Γερμανούς σε οπισθοχώρηση. Οι απώλειες των Γερμανών ήταν περίπου 40 νεκροί και των ανταρτών 1.

Η φωτογραφία της Διστομίτισας Μαριας Παντίσκα δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "Life" το Νοέμβριο του 1944 συνοδεύοντας το άρθρο με τίτλο "Τι έκαναν οι Γερμανοί στην Ελλάδα".Μέχρι σημερά αποτελεί τη φωτογραφία σήμα κατατεθέν της σφαγής του Διστόμου.
Μετά την μάχη οι Γερμανοί μπήκαν στο Δίστομο και σε αντίποινα για τις απώλειές τους άρχισαν την σφαγή όσων κατοίκων έβρισκαν στο χωριό. Η μανία τους ήταν τόσο μεγάλη, ώστε δεν ξεχώριζαν από το μακελειό ούτε τα γυναικόπαιδα ούτε τους ηλικιωμένους. Τον ιερέα του χωριού τον αποκεφάλισαν, βρέφη εκτελέστηκαν και γυναίκες βιάστηκαν πριν θανατωθούν. Η σφαγή σταμάτησε μόνον όταν νύχτωσε και αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στη Λειβαδιά, αφού πρώτα έκαψαν όλα τα σπίτια του χωριού. Οι εκτελέσεις συνεχίστηκαν και κατά την επιστροφή των Γερμανών στην βάση τους, καθώς σκότωναν όποιον άμαχο έβρισκαν στον δρόμο τους. Οι νεκροί του Δίστομου έφτασαν τους 228, εκ των οποίων οι 117 γυναίκες και 111 άντρες, ανάμεσά τους 53 παιδιά κάτω των 16 χρόνων. Η μαρτυρία του απεσταλμένου του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού Ελβετού George Wehrly, ο οποίος έφτασε στο Δίστομο μετά λίγες μέρες μιλάει για 600 νεκρούς στην ευρύτερη περιοχή.
Ένας από τους επί κεφαλής που θεωρήθηκε υπεύθυνος για την σφαγή στο Δίστομο ο Χανς Τσάμπελ(Ηans Zampel) μετά το τέλος του πολέμου συνελήφθη στη Γαλλία και εκδόθηκε στην Ελλάδα με σκοπό να δικαστεί. Στην πορεία ζητήθηκε η μεταφορά του στην Γερμανία για τις εκεί έρευνες όπου και παρέμεινε. Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες ζει ως σήμερα ελεύθερος.
Οι απόγονοι, όσον σφαγιάστηκαν στο Δίστομο, προσέφυγαν στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης προκειμένου να διεκδικήσουν αποζημίωση από τη Γερμανία ύψους 28.000.000 Ευρώ για τα εγκλήματα των SS. Στις 3.2.2012 το Διεθνές Δικαστήριο δικαίωσε τη Γερμανία απορρίπτοντας το αίτημα.